De afgelopen maand is er veel te doen geweest over de salderingsregeling. Al jaren wordt in de politiek gesproken over een mogelijke afschaffing, maar toch kwam het er in de Eerste Kamer niet van. Hoe zit dat nu met de salderingsregeling en wat voor gevolgen heeft dat?

Even opfrissen, wat is de salderingsregeling?
De salderingsregeling is zo’n 20 jaar geleden in het leven geroepen om het voor huishoudens aantrekkelijker te maken zonnepanelen op hun woning te leggen. Zonnepanelen leveren overdag en vooral in de zomer veel stroom op. Op andere momenten zoals ’s avonds of in de winter is de opbrengst van zonnepanelen vaak niet genoeg. De woning gebruikt dan stroom vanuit het elektriciteitsnet en niet van de zonnepanelen. Het principe van de salderingsregeling is om de te veel opgewekte stroom in een ‘spaarpotje’ te stoppen, zodat die later in de winter of ’s avonds gebruikt kan worden. Vaak is de totale opwek van zonnestroom gelijk aan het stroomverbruik van de woningeigenaar, maar is die dus ongelijk over de dag en over een jaar verdeeld. Met de salderingsregeling wordt de stroomopwek weggestreept tegen het hele jaarverbruik. Hierdoor hebben veel woningeigenaren vrijwel geen kosten voor hun stroomverbruik.

De salderingsregeling is een enorm succes gebleken: Ongeveer 1 op de 3 woningen heeft nu zonnepanelen en Nederland is koploper zonnepanelen per inwoner geworden. Maar dit succes kent helaas ook zijn nadelen. Het elektriciteitsnet wordt als het ware als batterij gebruikt maar is daar niet geschikt voor. Er is momenteel nog te weinig energieopslag in Nederland. Elke kWh die opgewekt wordt, moet in principe dus meteen gebruikt worden door een andere afnemer.

Wil je meer weten of rekenvoorbeelden zien over de salderingsregeling, kijk dan op de site van MilieuCentraal

Wat is het probleem dan rond de salderingsregeling?
De stroomprijs fluctueert elk moment van de dag. Op een gemiddelde zomerdag is er veel aanbod van zonnestroom, hierdoor is deze stroom een paar cent per kWh waard, terwijl later in de avond de stroomprijs weer hoger is.

Een voorbeeld van de veranderende stroomprijs per uur op een zonnige zomerdag

Door deze fluctuaties hebben energieleveranciers extra kosten: ze ontvangen goedkope stroom overdag. Later op de dag moet de energieleverancier duurdere stroom opwekken of inkopen en dan leveren aan de woningeigenaar. Wat daarbij meespeelt is dat er overdag doorgaans weinig verbruik en veel opwek is en ’s avonds juist veel verbruik maar minder opwek. Gemiddeld wordt maar 30% van de opwek direct gebruikt door de woningeigenaar, de overige 70% wordt dus gesaldeerd.

Omdat het aantal zonnepaneelbezitters enorm is toegenomen, hebben energieleveranciers steeds hogere kosten om het energienetwerk stabiel te houden. De overheid loopt daarnaast steeds meer energiebelasting-inkomsten mis, deze worden immers ook gesaldeerd. De situatie nu is dat huishoudens zonder zonnepanelen een deel van deze kosten (zo’n €200 tot €300) per jaar moeten betalen in de vorm van hogere netbeheerkosten en een hogere energiebelasting die beiden aan alle afnemers gerekend worden. Daarbij zitten netbeheerders op zonnige dagen met hun handen in het haar: er is vaak een enorm overschot aan opgewekte zonnestroom en het net slibt verder dicht. Dit zorgt soms zelfs tot omvormers die uitvallen.

De salderingsregeling heeft zijn werk gedaan, hoog tijd voor nieuwe stimuleringsmaatregelen om Nederland verder duurzaam te krijgen! Echter heeft de Eerste Kamer op 13 februari tegen een voorgestelde afbouw van de salderingsregeling gestemd. Voorlopig blijft de regeling dus behouden en behouden zonnepaneelbezitters de voordelen.

Hoe gaat en moet het nu verder?
Energie-experts en energiebranche-organisaties zijn het er over eens dat de salderingsregeling onhoudbaar is. Vroeg of laat zal er toch een afbouwregeling moeten komen omdat de overheid steeds meer energiebelastinginkomsten misloopt en de energieleverancier onevenredig veel kosten moet gaan toekennen aan huishoudens zonder zonnepanelen. Inmiddels hebben energieleveranciers zoals Greenchoice, Budget Energie en ook onze energieleverancier om | nieuwe energie maatregelen getroffen en terugleverkosten geïntroduceerd. Zo proberen deze leveranciers de kosten eerlijker te verdelen. De terugleverkosten worden gerekend over stroom die wordt teruggeleverd aan het net door zonnepaneelbezitters. Nog geen dag na het besluit van de Eerste Kamer kwam ook het nieuwsbericht dat de drie grote energieleveranciers (Essent, Vattenfall en Eneco) eveneens dubben over deze extra heffing.

Voor woningeigenaren blijft het hoe dan ook gunstig om in zonnepanelen te investeren. De terugverdientijd zal iets oplopen door deze extra heffing, echter zijn de prijzen van zonnepaneelinstallaties ten opzichte van 20 jaar geleden enorm gedaald. Het wordt nog gunstiger als je een deel van de opgewekte energie kan opslaan in een batterij en later ’s avonds te gebruiken. Dit is een mooie nieuwe stap om nog verder Nederland te verduurzamen. Zonder de salderingsregeling was het rekenplaatje rond opslag gunstiger, het is daarom een gemiste kans om de salderingsregeling niet in te wisselen voor een nieuwe (tijdelijke) stimuleringsregeling voor batterij-opslag.