Het dynamisch energiecontract. Een contract waarbij je geen vaste energieprijzen meer hebt, maar meelift op de dagelijkse veranderingen in de energiemarkt. Weliswaar met een dag vertraging, maar toch. Dit type contract is steeds populairder geworden de laatste jaren. Niet zo gek als je bedenkt dat het flink kan schelen in de portemonnee als je op de juiste (goedkopere) momenten stroom verbruikt. Echter zitten er ook grote nadelen aan deze contracten. De stabiliteit en betaalbaarheid van het energienetwerk worden er namelijk niet beter op. In deze longread leggen we je alles uit over dynamische contracten.

Hoe werkt een dynamisch energiecontract?

Bij een dynamisch contract worden je energieprijzen bepaald op basis van de marktprijs van stroom en gas op de dag voordat je het verbruikt. Dit gaat via de zogenaamde spotmarkt die ook wel de EPEX wordt genoemd. Je zit dus dicht op de marktprijs en profiteert direct mee van lage prijzen op de energiemarkten. De keerzijde is dat je ook direct duurder uit bent bij prijsstijgingen op de markt. Voor elektriciteit worden prijzen op de spotmarkt ieder uur aangepast en zie je dus ook variatie in je tarief per uur. Bij gas gaan de prijzen per hele dag.

Bij een dynamisch energiecontract betaal je de marktprijs die tot stand komt op de EPEX markt een dag voordat je de energie verbruikt + een toeslag voor je energieleverancier. In die toeslag zit een stuk risicodekking en een stuk winst voor de energiemaatschappij waarmee je het dynamisch contract afsluit.

In het vervolg van dit artikel gaan we vooral in op dynamische stroomtarieven omdat die het meest interessant en het meest stuurbaar zijn.

De voordelen

Een dynamisch contract biedt je de mogelijkheid meer te sturen op jouw energiekosten. Je kan vooral stroom en gas gaan verbruiken als de tarieven laag liggen en minder als de tarieven hoog liggen. Meestal is stroom ’s middags tussen 12:00 en 16:00 uur en ’s nachts tussen 00:00 en 06:00 uur het goedkoopst door een relatief groot aanbod en kleine vraag naar energie op die momenten. Tussen 17:00 en 20:00 uur ’s avonds zie je meestal de piek in de stroomprijzen omdat de vraag dan het grootst is. Soms zal je in de zomer zelfs een negatieve stroomprijs zien midden op de dag. Dit komt door de grote hoeveelheid zonne energie die er dan opgewekt wordt terwijl de afname van stroom klein is. Zet jij op zo’n moment je airco aan? Dan krijg je geld toe! Klinkt leuk toch?

De nadelen

Niet iedereen heeft de mogelijkheid om energie te verbruiken op de gunstige momenten. De meeste mensen zijn overdag aan het werk en dus niet altijd thuis om allerlei apparaten aan te zetten om stroom te verbruiken. Met ‘slimme’ apparaten kan je daar al een deel van opvangen, maar je zet bijvoorbeeld geen koffie of je gebruikt geen magnetron of oven als je niet thuis bent.

Heb je zelf zonnepanelen? Dan is een dynamisch contract minder gunstig. De teruglever-vergoeding voor de stroom die jouw zonnepanelen opwekken is net als je afnameprijs gekoppeld aan de EPEX markt. En laat de stroomprijzen nou net erg laag liggen (soms zijn ze zelfs negatief) als jouw panelen stroom opwekken.

Nog een groot en misschien wel het belangrijkste nadeel van dynamische energiecontracten ligt niet direct bij jou als consument. De huidige opzet van dynamische energiecontracten is gekoppeld aan de EPEX spotmarkt. Op deze energiemarkt worden stroom en gas verhandeld een dag voordat het verbruikt wordt. Prijzen komen daar vandaag tot stand op basis van de voor morgen verwachte vraag en aanbod van stroom en gas. Dat is dus nog niet de daadwerkelijke situatie en dus niet de échte prijs!

Als jij als consument vandaag in je app ziet dat morgen gas en stroom goedkoop zijn, dan kan je daarop je gedrag aanpassen en morgen veel gaan verbruiken. De energieleverancier brengt aan jou de kosten netjes in rekening op basis van de gecommuniceerde prijs. Echter ben je niet de enige die zijn/haar gedrag aanpast aan de prijzen. Hoe meer mensen en bedrijven hun gedrag aanpassen, hoe meer verschil er ontstaat tussen de marktprijs een dag voor verbruik en de werkelijke marktprijs op de dag van verbruik.

Niet goed voor stabiliteit van het energienetwerk, minder duurzaam en duurder
De spanning op ons elektriciteitsnetwerk moet altijd stabiel blijven, anders gaan apparaten en machines kapot. Omdat het energienet in balans moet zijn op elk moment van de dag, betekent dat constant vraag en aanbod bij elkaar brengen. Waait het een dag heel hard en leveren windmolens dus veel energie? Dan moeten de gascentrales een standje lager of uit om niet teveel stroom op het energienetwerk te brengen. Is het verbruik van stroom ineens hoger als gevolg van gunstige dynamische tarieven? Dan moet er juist meer elektriciteit geleverd worden en moet er een tandje bijgeschakeld worden.

Dat bijschakelen en afschakelen van opwekcapaciteit op de dag zelf is de duurste en vaak minst duurzame manier van opwek van stroom. Het zorgt voor hogere kosten voor energieleveranciers en netbeheerders. En die kosten komen uiteindelijk bij ons allemaal terecht in de vorm van hogere netbeheerkosten, een hogere risicotoeslag op jouw dynamische contract en hogere algemene energietarieven. Indirect betaal je dus het in eerste instantie behaalde voordeel alsnog zelf.

De oplossing?

Onze coöperatieve energieleverancier om | nieuwe energie biedt bewust geen dynamische energiecontracten aan omdat deze zoals hierboven beschreven marktverstorend werken, ons allemaal op extra kosten jagen en het energienetwerk minder stabiel maken.

om | nieuwe energie is samen met partners bezig met de ontwikkeling van het Local4Local project. Dat houdt in dat we de door duurzame energiecoöperaties opgewekte stroom tegen kostprijs+ verkopen aan consumenten en bedrijven wanneer er duurzame opwek is. Dit gaat dan op basis van de actuele situatie en niet op basis van de verwachting een dag van tevoren.

Is er te weinig opwek om aan de vraag te voldoen, dan wordt net als nu stroom ingekocht op de energiemarkt en is jouw stroomprijs gebaseerd op de marktprijs. Zo brengen we vraag en aanbod beter bij elkaar op basis van de werkelijke situatie. Samen werken we aan het duurzame, betaalbare energiesysteem van de toekomst!

Lees meer over dynamische contracten en de manier hoe om | nieuwe energie hiermee om gaat